مهمان نوازی را می توان به جرات خصلت ملی ما گرجیها نامید. برای ما مهمان فرستاده خداوند محسوب می شود. وظیفه اصلی صاحب خانه خدمت به مهمان است. مهمان نوازی گرجی، به معنی خوراندن و نوشاندن خوراکی و مشروبات متنوع و پذیرایی بی نظیر از مهمان است. در آجارای قدیم، رسم به ساختن یک مهمانخانه در حیاط بود، در آن برای مسافرانی که از راه دور می آمدند، مدام خوراک و نوشیدنی و حتی برای مرکب وی علوفه به اندازه کافی یافت می شد. در مهمانخانه مذکور شب هنگام شمعی روشن می نمودند، رختخوابی پهن بود و هر روز غدا و نوشیدنی آنجا تامین می شد. دقیقا مهمان نوازی امروز ما، بر پایه همان رسوم کهن بنا شده است.
طبیعت دلربای آجارا، رنگارنگی پوشش گیاهی و جانوری و رسوم بی نظیر مهمان نوازی مردم روستاها، بهترین شرایط را برای گردشگری فراهم می نماید. در روستا های ما گرشگران زیادی با مشارکت در فعالیت های مختلف،با پیشه ی ما آشنا می شوند، از جمله: در دامداری، مرغداری، باغداری و پرورش زنبور عسل ، آنها بازندگی روزمره مردم آشنا شده و حتی می توانند به اسب دوانی، شکار، ماهیگیری و کوهنوردی بروند و از غذاها و محصولات تازه و سالم از دیدگاه محیط زیست ،بخورند و نوش جان کنند .علاوه بر آن هم می توانند در مهمانخانه های روستایی مناطق ساحلی و کوهستانی اقامت داشته باشند.
از دیدگاه آشپزی و تنوع غذایی آجارا منطقه متمایزی در گرجستان است. زندگی در مجاورت دریا و بلندی های صعب العبور کوهستانی موجب بوجود آمدن رسوم نادری در منطقه شده است، جایی که غذاهای دریایی، گیاهی، بوستانی – جالیزی و گوشتی متنوع و رنگارنگ است. اما خاچاپوری آجارا، ملکه سفره محسوب می شود، که با شکل و فرم ویژه و مزه خاصش از دیگر غذاها متمایز است. چنانچه خاچاپوری کلاسیک را همراه غذاهای دیگر میل می نمایند ولی خاچاپوری آجارای را مانند غذایی مغذی در صبح و یا ظهر وقت صرف صبحانه و یا نهار درست می کنند. انواع مختلفی از تاریخچه ی تهیه ی خاچاپوری آجارای وجود دارد. قوم لاز در مناطق ساحلی، آنرا به شکل قایق در می آوردند که در دل آن زرده تخم مرغ شبیه انعکاس قرص خورشید در دریا هنگام عبور بر آسمانهاست. هیچ قومی در این دنیا ، خورشید و دریا را اینچنین زیبا با هم نتافته است.
گرجستان جایی است که تاکستان های وسیع در هکتارها زمین، جمع آوری انگور همراه با ترانه های پلی فون و مراوال ژامییر و کوزه های پر از می هر سو به وفور دیده می شود. آری، شراب اینجا همه چیز است. همه آن را دوست دارند و هرکسی در خانه خود آن رادارد. از شما، هر خانواده ای با شراب دست ساز خودش مهمان نوازی می کند. برای هر گرجی، تاکستان جایی مقدس است و خوشه انگور اسطوره ای افسانه ای محسوب میشود و شراب سازی رسمی، عاشقانه است.
گرجستان کشوری است که جمعیت ان کمی بیش از سه و نیم میلیون نفر است و سالی حدود 150 میلیون لیتر شراب تولید می نماید. این سرزمین هشت هزار سال تاریخ توام با فرهنگ شراب سازی دارد. این موضوع با اکتشافات بسیاری در باستانشناسی و حقایق تاریخی قابل اثبات است. در جهان امروز، گرجستان یک صدا به عنوان سرزمین شراب شناخته می شود. بر اساس یک نظریه، کلمه انگلیسی " واین" از کلمه گرجی " غوینو" گرفته شده است.
تاریخ شراب کوزه، بحثی جداست که در هزاران سال پیش شروع شده است. این روش تولید را در سال 2013 میلادی، یونسکو به عنوان یک میراث غیر مادی ثبت جهانی نمود.در گرجستان بیشتر از 500 نوع تاک رشد و نمو دارد. از انگور هر کدام از آنها شرابی مخصوص تولید می شود. از شراب های مختص گرجستان می توان چخاوری، سافراوی، رکاتسیتلی، کیندزمارا اولی،تسیسکا-تسولیکا اوری، خوانچکارا، اوساخیلوری، اوجالشی، تویشی و ... را نامبرد.
سفره گرجی نه تنها بخاطر تنوع غذایی معروف است، بلکه بخاطر هنر بزم فرمای آن که "تامادا" نامیده می شود نیز شهرت جهانی دارد. بزم فرما، رهبری سفره را با گفتن جملاتی قصار برای سلامتی و خوش آمد افراد حاضر و بجا آوردن رسوم ملی و سرگرمی و خوش گذرانی مردم با حفظ نظم و احترام همه جداگانه به عهده دارد. او با دستور خواندن ترانه های مختلف و آوردن حکایات و خواندن اشعار از شعرای مختلف در باره هر موضوع جداگانه این مسئولیت خود را به بهترین نحو انجام می دهد. واقعیت ان است که میان ملل قفقاز به سلامتی گفتن ها و شعر خواندن و احترام همدیگر گذاشتن ، رسمی قدیمی است، لیکن وجود بزم فرما پدیده ای مختص ملت گرجی می باشد و این موضوع در مورد ساقی، عضو بزم که وظیفه پر کردن جام های شراب را پس از هر بار بسلامتی گفتن و نوشیدن، به عهده دارد، نیز صدق می نماید. دادن حق سخن " آلا وردی" به اعضای مختلف و برجسته بزم هم یک رسم بسیار کهن و مهم است که به معنای باز گویی موضوع و ادامه و اشتراک آن با سخن تامادا می باشد.تجربه ی این مراسم در مکان های مختص گردشگران و شراب خانه های خانوادگی که در کنار سوال بسیارند ، امکان پذیر می باشد.
ریتم، جنبش و داینامیک، ترتیب هندسی، نظم و انظبات، انرژی درهم شکننده، یگانگی گروهی در عین حفظ فردیت، شاخص های رقص گرجی هستند. رقص گرجی، انعکاس تاریخ گرجستان است که در آن نماد مبارزه و نبرد، رشد و ترقی، صلح و آرامش، عشق و سرور، اندوه و غم، هماهنگی و آفرینش عجیبی دارند. تک رقص های سولوی سریع و منظم را گروهای رقص کورئوگرافیک آرام تعویض می نماید و نبرد آتشین خنجرهای جرقه زن را گروه های رقص بانوان آرام و دنج. در چشم های خارجیان، رقص گرجی شبیه به جلوه های ویژه روی صحنه های فیلم های هالیوودی می ماند. در واقع همه این عناصر باورنکردنی، حقیقی اند. این رقص ها را در جهان، خیلی با علاقه ارج می نهند و به همین دلیل گروه ها و آنسامبل های رقاص های گرجی برای ارائه کنسرت در تمام فصول سال، راهی کشورهای جهان هستند. برای اینکه خاطره فراموش نشدنی از آجارا داشته باشید ، حتما رقص های محلی "گانداگانا" و "خورومی" را تماشا کنید.
موسیقی پولی فونی گرجی به دلیل هارمونی آوای خود در تمام جهان به نکو، معروف است. این موسیقی در سال 2001 میلادی به ثبت جهانی یونسکو به عنوان میراث غیر مادی رسیده است. ساختار سه گانه موسیقی مذکور در طول ادوار تحولی نیافته است و تا به امروز در تمام کشور در مراسم گوناگون در محیط شهری و روستایی، عبادتگاه و کلیسایی به آن گوش فرا می دهند. سفره ملی گرجی، بدون موسیقی پولی فونی غیر قابل تصور است. این آواها بخشی از کد ژنتیکی گرجی هاست و از هر چیز دیگری بیشتر و دقیق تر خاصیت درونی ملت گرجی را نشان داده و برجسته می نماید.
قلعه گونیو – آپساروس در قرن اول میلادی بنا شده است.دارای موقعیت استراتژیک بوده و از آغاز هدف بنا نمودن آن دفاع از ورودیه رودخانه های چروخی و آب آجارا بوده است، منطقه ای که جنوب غرب گرجستان را به سواحل دریای سیاه مرتبط می سازد. بخاطر همین موقعیت جغرافیایی بسیار حساس و مهم قلعه گونیو در شرق دریای سیاه، همواره مورد توجه خاص امپراتوری روم و بیزانس و ساسانیان و سپس عثمانی واقع شده است. با توجه به این موضوع، تاریخ گونیو دارای مراحل مختلفی است. در قرن سوم و چهارم دست رومیان بوده، (در همین دوران حداقل یک بار دست ساسانیان افتاده است)، از قرون چهارم تا هفتم دست بیزانس بوده و از قرن شانزدهم ترک های عثمانی در آن تاخت و تاز داشته اند.
افسانه حاکی از ان است که این قلعه با ورود آرگوناوت ها ارتباط تنگاتنگ دارد و اینگونه نقل شده است که آیت شاه کلخیدیا، جسد فرزند خود آپساروس که در جنگ با یاسون به قتل رسید را در این محل دفن نموده است. علاوه بر آن یکی از حواریون حضرت عیسی مسیح به نام متاطا در این قلعه آرمیده است.
پل های طاق مانند، آثار و میراث فرهنگی مادی به جا مانده از اجداد ماست که خیلی خوب و به وفور در قسمت ساحلی و کوهستانی آجارا حفظ و نگهداری شده و هنوز به چشم خورده و قابل رفت و آمد هستند. اکثر این نوع پل ها در قرون 11 و 12 ساخته شده اند. آنها راههای تجاری و بازرگانی آن زمان را به هم متصل می کردند. پل های آجارا مناطق شمال قفقاز را به کشورهای جنوب و حاورمیانه ارتباط می داده است. مهمترین پل های مانده از این نوع در منطقه عبارتند از: پل داندالو، پورتیو، ماخونتستی و میرویتی.
قلعه های تاریخی که از قرن اول ساخت آنها آغاز و اخیرا به اتمام رسیده اند، در منطقه آجارا بسیار دیده می شود.مهمترین آنهایی که در ساحل دریای سیاه بنا شده اند، قلعه پترا و در منطقه کوهستانی، خیخان می باشد.
قلعه-شهر پترا در منطقه تفریحی تسیخیدزیری واقع است. قلعه نظامی، تجاری و بازرگانی و استراتژیک پترا در قرن ششم به دستور یوستینیان امپراتور بیزانس بنا شده است. قلعه خیخان در ارتفاع 2635 متری سطح دریا در قرون 12 و 13 بنا شده است که با دوران پادشاهی ملکه تمار ارتباط تنگاتنگی دارد، به همین دلیل آنرا بیشتر قلعه تمار می نامند. موقعیت استراتژیک قلعه موجب می شد، که هنگام هجوم دشمن به گرجستان، اولین خبر به آنجا برسد و علاوه بر آن پناهگاه بی نظیری برای پادشاهان گرجی بود و به همین خاطر تا به امروز در آنجا کلیسا، نانوایی و محل نگهداری شراب یعنی مارانی باقی است.
آجارا از منظر تنوع و کثرت مناطق حفاظت شده، یک منطقه متمایز در گرجستان است. در اینجا می توان سازه های ویژه طبیعت مثل جنگل کلخی و پوشش خاکه گیاهی ساپاگنوم که بهتر از همه جا در دنیا حفظ شده و بطور طبیعی موجود است را مشاهده نمود. مناطق آجارا، محل زیپ لاین، رودخانه نوردی، قایق رانی و فعالیت های دیگر می باشد که در آنجا هم زمان می توان استراحت نمود که ضامن احساسات مثبت شما به مدت مدید خواهند بود. اکثر قرق ها مثل: باتلاق ایسپان، متیرالا و کینتریشی در خطه ساحلی منطقه کبولتی واقع شده اند و تنها قرق ماچاخلا در محدوده باتومی می باشد.
آجارا غنی از دریاچه و آبشار می باشد. در اطراف دریاچه و آبشارها، طبیعتی قشنگ و دلنشین همه جا به چشم می خورد و در آنجا زیر ساختارهای توریستی بسیاری ساخته شده است که ضمانت خاطره های فراموش ناشدنی شما خواهند شد. آبشار ماخونستی در 28 کیلومتری شهر باتومی واقع شده است. این آبشار به شما امکان حداکثر استفاده از مزایای طبیعی را چنان می دهد که از انرژی صبحگاهی خورشید و برنزه شدنتان کنار دریا هیچ کم و کاستی حاصل نشود و شامگاهان به تفریحات کنار دریای خود نیز به موقع برسید. برای آنهایی که کمی بیشتر به تماشای طبیعت وحش علاقمند هستند، توصیه می شود که به میان کوهای بلند به میان جنگلهای کاج و راش زار ها به دیدن دریاچه سبز بروند.
در سال 1912 یکی از بزرگترین و غنی ترین باغهای نباتات جهان در باتومی بنا شده است. در این باغ درختان جنگل کلخ و بسیاری از گیاهان سراسر کره زمین کاشته شده اند از جمله: از استرالیا، زلاند نو، هیمالیا، آسیای میانه و شرق و دور، آمریکای شمالی و مرکزی و جنوبی و اطراف دریای مدیترانه و قاره آفریقا. باغ گیاهان باتومی بهترین مکان استراحت کردن و تفریح برای کسانی است که طبیعت رنگارنگ را دوست میدارند.
کناره ی دریای سیاه در منطقه آجارا آب و هوا نیمه گرمسیری است. اینجا زمستانها گرم و تابستانها داغ هستند. ساحل دریای سیاه بسیار مرطوب تر از مناطق کوهستانی آن است.در ارتفاعات و مناطق کوهستانی بارش برف بسیار است تا آنجایی که در بعضی از سالهابه چندین متر رسیده است. به همین دلیل در ناهمواری ها و فرورفتگی ها میانگین گرمای دما تا 24 درجه سانتیگراد و در ارتفاعات میانگین دمای تابستانی فقط 19 درجه است. زمستانها میانگین دمای دشت ها 5 درجه بالای صفر و در ارتفاعات 3 درجه می باشد.
بهار
فصل بهار در آجارا معتدل و دلنشین است. شکوفه های تازه درختان ماگنولیا و کاملیا هوا را معطر می کنند. گردشگران علاقمند به سیر و سیاحت در روستاها میتوانند به مشاهده پرندگان و تفریحاتی چون هایکینگ ، کمپینگ و کوه نوردی و حتی شرکت در آموزش مراحل تهیه شراب و "اراقی" (وودکای محلی) بپردازند .هم چنین لذت نوشیدن آب معدنی از چشمه های طبیعی و چشیدن غذاهای محلی و اقامت در مهمانسراهای روستایی را تجربه کنند.
تابستان
هوای داغ تابستان و تنوع پلاژهای سواحل دریای سیاه موجب جذب گردشگران بسیاری به آجارا می شود. خطه ی ساحلی باتومی به خصوص مناطق تفریحی کواریاتی، سارپی، چاکوی، و کبولتی در فصل گرما به خاطر داشتن مکان های متنوع توریستی و تفریحی آن را متمایز جلوه میدهد.اییز
پاییز
یکی از بهترین فصل ها برای بازدید از آجارا پاییز است. روزهای افتابی تا پایان فصل ادامه دارند. چه بسا پاییز را فصل مخملی هم می نامند. علاوه بر تفریح و استراحت در کنار دریا، پاییز برای گردش در مناطق روستایی برای علاقمندان به بازدید از نحوه ی تهیه شراب محلی بهترین فصل است. در این فصل در مناطق کوهستانی محصول انگور جمع آوری می شود و گردشگران در جمع آوری محصولات تاکستانها و سپس در روند تهیه شراب مشارکت میکنند.
زمستان
در زمستان، تفریحگاهی جدید برای اسکی بازان در گردنه گودرزی وجود دارد.تفریحگاه مذکور با طبیعتی خاطره انگیز و هوایی پاک و تمیز و چشم اندازهایی باز و زیبا و پیست مجهز اسکی ، برایتان خاطره های تکرار نشدنی را ورق خواهد زد و براستی که یکی از بهترین منطقه های تفریح زمستانی می باشد.
آجارا منطقه ای با سواحل تفریحی بسیار است. به خصوص خط ساحلی باتومی-ـ-کبولتی که دارای تفریحگاه هایی چون چاکوی، تسیخیسدزیری، دماغه سبز و ماخینجاوری میباشد. این مناطق تفریحی برای سلامتی بسیار مفید می باشند، مخصوصا برای بیماری های تنفسی، اعصاب و قلب و عروق. از منظر پوشش گیاهی و جانوری ،منطقه ای کم نظیر و دارای آب و هوای نیمه گرمسیری و ساحل های بکر و دست نخورده است. یکی از بهترین باغ های گیاه شناسی جهان در این منطقه واقع شده است. اقامت درهتل ها و مهمانسراهای خانوادگی برای شما، سفری خاطره انگیز را رقم خواهد زد.
تفریحگاه زمستانی گودردزی، در ماه دسامبر سال 2015 افتتاح شده است که از باتومی تنها دو ساعت مسافت دارد. بالاترین نقطه تفریحگاه 2390 متر از سطح دریا واقع شده است. بین بلند ترین و پایین ترین نقاط آن 690 متر فاصله است. در منطقه گودردزی، شما می توانید در هتل ها و یا خانه های روستایی ساکن شوید و هم چنین با فرهنگ محلی، فولکلور ملی، آشپزی منطقه آشنا شده و مهمان نوازی واقعی گرجی را لمس کنید. مشاهده طبیعت دست نخورده گردنه گودردزی و سفیدی پوشیده از برف آن موجب خرسندی اسکی بازان و گردشگران دیگری که در آن منطقه اقامت دارند می شود.
تفریح و استراحت در آجارا بدون فستیوال، غیر قابل تصور است. تعدد و تنوع مراسم، مقدمه ی تفریح دلچسب شماست. فستیوال بلک سی جاز، بطور منظم و سنتی در ژوئیه هر سال برگزار می شود. امسال هنر نمایی جامیروکایی، دی لا سوول، جاس استون و ... در انتظار شماست. علاوه بر آن برای شنیدن موسیقی، مرکز بلک سی آرنا نزدیک کوبولتی آماده پذیرایی از گردشگران می باشد، مکانی که میزبان ستارگان موسیقی جهانی چون کریستینا آگولیرا، آئیرو اسمیت، اسکورپیون، گوران برگوویچ، مارون 5 میباشد. برای علاقمندان به زمینه های دیگر در هنر،BIAFF )فستیوال فیلم و سینما(، فستیوال موسیقی سنتی "سرانادهای شب" و فستیوال فیلم های کارتونی " توفوزی" نیز هر ساله برگزار می شوند.تماشای رقص گانداگانا و مراسم آن، برای گردشگران علاقمند به مناطق روستایی و سنت به همراه مشاهده پرواز پرندگان بسیار خاطره انگیز خواهد بود.
تفریحگاههای ساحلی آجارا برای خوشگذرانی و تفریحات شبانه مکانی کاملا خاص است. در کنار ساحل، کلوب های شبانه، موسیقی الکترونیک ، هنر نمایی و اجرای زنده ی خوانندگان معروف و سرشناس، محل گذراندن شبهای فراموش نشدنی و خاطره انگیز برای تمام زندگیست. در هتل های لوکس ، لژ هایی موجود است که در آنها موسیقی زنده، برای علاقمندان با برنامه هایی متنوع اجرا می شود. البته تفریحات شبانه تنها این موارد نیست. برای رفع خستگی خود میتوانید به کنار ساحل رفته و رستوران ها و کافی شاپ هایی با سبک بونگالو را تجربه کنید و با رفتن به کازینوهای لوکس در هتل های بین المللی شب خاطره انگیز شماادامه پیدا خواهد کرد.
اگر همراه خانواده خود مسافرت می کنید، منطقه ما امکانات متنوعی را برای شما پیشنهاد می کند. بدون دیدن هنر نمایی دلفین ها، تفریح خانوادگی کمال نمی یابد ،به همین دلیل به دلفیناریوم باتومی شما را دعوت می کنیم. هنر نمایی دلفین ها را تماشا کنید و یا همراه آنها شنا کنید و به انرژی مثبت خود و فرزندانتان بیفزایید. برای ادامه این روند جا دارد که به پارک اتراکسیون نزدیک کوبولتی " تسی تسی ناتلا" سری بزنید و آنجا را هم ببینید، مکانی که تفریحات متنوعی برای تمامی اعضای خانواده دارد. علاوه بر آن دایوینگ – غواصی و ورزش های آبی و بازدیداز آکوا پارک و دیدن آکواریوم نیز توصیه می شوند و مطمئن باشید که اعضای مختلف خانواده شما حداکثر تفریحات فراموش نشدنی را با بازدید از آجارا تجربه خواهند کرد.
باتومی برای دوستداران شوپینگ، حرف برای گفتن و امکان انتخاب به اندازه کافی دارد. اگر می خواهید ویزیت شهری و شوپینگ را بهم بیامیزید، آنوقت باید به منطقه شهر کهنه باتومی به خیابانهایی مثل میلا شویلی، ممد آباشیدزه، گامساخوردیا، کوتائیسی و ... مراجعه نمایید. برای کسانی که تنها به شوپینگ علاقمند هستند، دیدار از مراکز خرید باتومی مول در خیابان زوراب گرگیلادزه و متروسیتی در خیابان لیخ و ماریا کاچینسکی ها، که اخیرا افتتاح شده اند، توصیه می شود.
اگر خواهان آنید که انرژی مثبتی را که در گرجستان بدست آورده اید و احساسات مسرت و خوشی کسب شده را برای مدت طولانی در خودتان پس از برگشتن به میهن خودیشهمچنان زنده و پاینده نگهدارید، برای شما شراب گرجی و چورچخیلا انتخاب های بی بدل و بی آلترناتیوی هستند. از انواع شراب های گرجی برای بردن، ما به شما مشروبات منطقه خود را، همانا چخاوری ورد رنگ و تسولیکا اوری منطقه کدا را پیشنهاد می نماییم.دقیقا برای احساس عطر درون این مشروبات، چورچخیلای شیرین را هم لازم دارید، شیرینی که از آب انگور، آرد و گردو درست می شود. در قسمت قدیمی شهر باتومی فروشگاههای زیادی دایر است که می و شیرینیجات گرجی از جمله چورچخیلا می فروشند.
اگر می خواهید مزه محصولات گرجی که با رسوم سنتی در خانه ها تولید می شوند را دریابید، باید به بازار شهرهای بندری مراجعه نمایید. بزرگترین بازار محلی مسلمن در شهر باتومی واقع است. پیشنهاد می شود که برای خویشاوندان و دوستان خود، طعم و مزه واقعی گرجی که در محصولات محلی محفوظ است و از خوردن و نوشیدن آنها هنگام ویزیت گرجستان خودتان لذت می بردید، را به ارمغان ببرید. مشروب و چاچای تولید شده در کانون خانواده، پنیرهای مختلف و مطبوع و خوشمزه گرجی، عسل صد در صد طبیعی و متنوع، خشکبار و شیرینیجات گرجی حداقل نسخه محصولاتی است که در بازارهای محلی به وفور یافت میشود.